Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và yêu cầu hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, tỉnh Điện Biên đã và đang triển khai nhiều giải pháp để xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ. Việc thực hiện đồng bộ các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là Chỉ thị số 37-CT/TW ngày 03/9/2019 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong tình hình mới, được coi là trọng tâm trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội và giữ vững ổn định địa phương.
Đoàn viên công đoàn làm việc tại Siêu thị Hoa Ba (Công ty TNHH Giáo dục và Thương mại dịch vụ Hoa Ba)
luôn được quan tâm đảm bảo về đời sống vật chất, tinh thần
Tỉnh Điện Biên hiện có 946 công đoàn cơ sở với hơn 31.000 đoàn viên, trong đó có 49 công đoàn cơ sở tại doanh nghiệp và hợp tác xã. Điều này tạo mạng lưới kết nối, hỗ trợ người lao động rộng khắp. Các công đoàn cơ sở đã phối hợp với doanh nghiệp thực hiện các chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho người lao động phát triển kỹ năng nghề và đảm bảo sự hài hòa trong quan hệ lao động. Đến năm 2022, tỉnh đã bổ nhiệm 22 hòa giải viên lao động có trình độ và kinh nghiệm; tổ chức đối thoại định kỳ tại nơi làm việc giúp giải quyết kịp thời các vấn đề liên quan đến tiền lương, thưởng, phụ cấp và các chế độ phúc lợi. Các công đoàn cơ sở đã tổ chức đối thoại tại 49/49 doanh nghiệp, góp phần xử lý hiệu quả các vụ tranh chấp, đảm bảo quyền lợi hợp pháp cho các bên. Nhiều phong trào thi đua lao động sáng tạo được phát động, như: Phong trào “Lao động giỏi, lao động sáng tạo” đã góp phần tăng năng suất, hiệu quả kinh doanh. Công đoàn cũng tích cực tổ chức các hoạt động thiết thực, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người lao động, điển hình là chương trình “Tết sum vầy” và “Chợ Tết Công đoàn”. Tổ chức công đoàn đã chủ động phối hợp với người sử dụng lao động để xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ tại cơ sở, giúp người lao động được tham gia vào các quyết định quan trọng của doanh nghiệp, như xét tăng lương, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật và phúc lợi.
Công đoàn đảm bảo quyền lợi của người lao động thông qua việc tham gia thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể. Đến nay 78% công đoàn cơ sở doanh nghiệp trong tỉnh đã thực hiện ký kết thỏa ước lao động tập thể, tạo cơ sở pháp lý để bảo vệ quyền lợi của người lao động. Các phong trào thi đua như “Lao động giỏi, lao động sáng tạo” được công đoàn các cấp thường xuyên phát động, tập trung vào tăng năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động. Các phong trào này không chỉ nâng cao tay nghề mà còn thúc đẩy doanh nghiệp tăng doanh thu, qua đó nâng cao đời sống người lao động, góp phần tạo môi trường làm việc tích cực, khích lệ tinh thần và đóng góp vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp.
Công đoàn các cấp cũng tích cực tham gia xây dựng chính sách, đóng góp ý kiến vào các dự thảo chính sách liên quan đến quan hệ lao động, bảo hiểm xã hội và các chế độ phúc lợi; tổ chức tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước đến người lao động, góp phần nâng cao nhận thức và điều chỉnh hành vi phù hợp với pháp luật.
Tỉnh Điện Biên đặt mục tiêu đến năm 2030 xây dựng hệ thống quan hệ lao động đồng bộ, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển. Bảo đảm triển khai xây dựng, củng cố và vận hành các thiết chế quan hệ lao động phù hợp với Bộ luật Lao động năm 2019, Luật Công đoàn, các quy định của pháp luật liên quan và các tiêu chuẩn, cam kết quốc tế gắn với quan hệ lao động. 100% cán bộ quản lý nhà nước về quan hệ lao động được đào tạo, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý và hỗ trợ quan hệ lao động; 100% tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp khi có yêu cầu được hướng dẫn đăng ký thành lập; được hỗ trợ đối thoại, thương lượng, ký kết thỏa ước lao động tập thể. Thành lập Hội đồng trọng tài lao động tỉnh với 100% trọng tài viên lao động được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về quan hệ lao động và hòa giải tranh chấp lao động. Thường xuyên củng cố, kiện toàn đội ngũ hòa giải viên lao động của 10/10 huyện, thị xã, thành phố; 100% trọng tài viên lao động, hòa giải viên lao động được tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ về quan hệ lao động và hòa giải tranh chấp lao động, đình công. Ít nhất 90% doanh nghiệp, tổ chức, đơn vị có tổ chức công đoàn đủ điều kiện theo quy định của pháp luật thương lượng, ký kết được thỏa ước lao động tập thể. Phấn đấu đến đến hết nhiệm kỳ Đại hội XII Công đoàn tỉnh Điện Biên phát triển, kết nạp trên 8.000 đoàn viên công đoàn, 100% doanh nghiệp có từ 25 lao động ổn định trở lên và 80% doanh nghiệp có 15 lao động ổn định thành lập tổ chức công đoàn.
Để đạt được mục tiêu đề ra, tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong tình hình mới là nhóm nhiệm vụ quan trọng hàng đầu mà tỉnh quan tâm, chú trọng; trong đó các sở, ban, ngành tỉnh, tổ chức chính trị - xã hội tỉnh và UBND các cấp, công chức, viên chức, người lao động tiếp tục nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ gắn với ổn định chính trị, xã hội, môi trường kinh doanh, thu hút đầu tư, phát triển kinh tế, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, người sử dụng lao động trong nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế. Tăng cường củng cố, kiện toàn tổ chức và hoạt động quản lý nhà nước về quan hệ lao động ở cấp tỉnh, cấp huyện; làm tốt công tác tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nhà nước về quan hệ lao động, pháp luật lao động, nghiệp vụ quản lý và hỗ trợ quan hệ lao động; quản lý tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp. Tăng cường tuyên truyền, phố biến pháp luật lao động, luật công đoàn cho người lao động và người sử dụng lao động; tạo điều kiện cho người lao động, người sử dụng lao động tiếp cận thông tin chính thức, nâng cao ý thức giữ gìn trật tự, an toàn xã hội; đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, chú trọng đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính để các cá nhân, tổ chức giải quyết thủ tục liên quan đến quyền lợi của người lao động được nhanh chóng, thuận tiện, không đề phát sinh những mâu thuẫn trong quan hệ lao động. Cùng với đó là tăng cường các hoạt động thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ pháp luật lao động trong các doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động, tăng cường sự phối hợp giữa các ngành liên quan với các tố chức đại diện người lao động tại cơ sở nhằm tăng cường nắm bắt thông tin, điều tra, xử lý vi phạm pháp luật về lĩnh vực lao động. Thúc đẩy các hoạt động đối thoại và thương lượng tập thể (tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng đối thoại, thương lượng tập thể cho tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở, người sử dụng lao động, thực hiện các hoạt động...) nhằm hỗ trợ, thúc đẩy thành viên tham gia đối thoại, thương lượng tập thể; làm tốt công tác thông tin thị trường lao động, dự báo thị trường lao động; tư vấn, giới thiệu việc làm cho người lao động bị chấm dứt hợp đồng lao động, bị mất việc làm; tổ chức các hoạt động kết nối cung - cầu và phát triển...
Bài, ảnh: Minh Thùy